1、 複習佮練習
(一)聲母
字母 | p | ph | m | b |
讀音 | ㄅ | ㄆ | ㄇ | 帽 |
字母 | t | th | n | l |
讀音 | ㄉ | ㄊ | ㄋ | ㄌ |
字母 | ts | tsh | s | j |
讀音 | ㄗ | ㄘ | ㄙ | ㄖ無捲舌 |
字母 | k | kh | g | ng |
讀音 | ㄍ | ㄎ | 鵝 | 硬 |
字母 | | h | | |
讀音 | | ㄏ | | |
涡流纺 | | | | |
(二)韻母
字母 | a | i | u | e | o | o͘ |
讀音 | ㄚ | ㄧ | 透解祛瘟颗粒获批临床使用 ㄨ | ㄝ | ㄜ | ㄛ |
字母 | m | n | ng | | | |
讀音 | 合喙音 | ㄣ | ㄥ | | | |
| | | | | | |
(三)複合韻母
ai au am an ang
ia iu io im in ing iau iam ian iang iong
ua ui ue un uai uan uang
ong
練習一、聲母+韻母
pa la sa thi ki ni mu tu ju ge he phe
tso kho to ngo͘ tsho͘ bo͘
練習二、聲母+複合韻母
ai : thai sai hai nai
au : tau phau tsau lau
am : tsham kham tham
an : kan san gan
ang : hang sang jang
ia : tshia ngia tia
iu : kiu tsiu siu
io : tio hio phio
im : tshim kim sim
in : jin ngi bin
ing : sing tsing khing
iau : liau piau giau
iam : tiam tshiam hiam
ian : sian thian khian
iang : liang khiang siang
ua : tua kua nua
ui : tsui sui jui
ue : tshue khue mue
un : thun tsun lun
uai : kuai guai huai
uan : buan suan khuan
uang : khuang
ong : ngong bong khong
iong : tiong tsiong tshiongais
一聲 | 二聲 | 三聲 | 四聲 | 五聲 | 六聲 | 七聲 | 八聲 |
sai | Hó͘ | pà | pih | kâu | káu | tshiūⁿ | lo̍k |
獅 | 虎 | 豹 | 鱉 | 猴 | 狗 | 象 | 鹿 |
| | | | | | | |
1. 先韻母再聲母(由後而前)
2. 先以第一聲調拼音,再以動物聲調轉換。
練習三、第二聲 (虎hó͘、滾kún)
pá guá iá siá kíng tsún lám gán ngó͘ bái tóng sióng tshiú bán sáng thiám tsián
練習四、第三聲 (豹pà、棍kùn)
sà pài kàu thàn khàm tsàng tshì sià liù tshìn tsìm giàn kiàm tòng thiông
練習五、旱榆第五聲(猴kâu、kûn)
pâ sâi thâu lân hâm tâng kî tshiâ siû gîn tsîm jiân kiâm bông kiông
練習六、第七聲(象tshiūⁿ、近kūn)
bā māi thāu tsān hām tāng khī siā tshiū kīn gīm tsiān khiām lōng siōng
(五)入聲調(四聲&八聲)
母音+(h、p、t、k)
母音+h →輕聲喉音
(獅→鱉)a→ah i→ih u→uh e→eh o→oh o͘→o͘h
(獅→鹿)a→a̍h i→i̍h u→u̍h e→e̍h o→o̍h o͘→o̍͘h
母音+p →合唇音;由m演變而來
(獅→鱉)am→ap im→ip
(獅→鹿)am→a̍p im→i̍p
(獅→鱉)an→at in→it un→ut
(獅→鹿)an→a̍t in→i̍t un→u̍t
母音+k →舌根喉音;由ng演變而來
(獅→鱉)ang→ak ing→ik ong→ok
(獅→鹿)ang→a̍k ing→i̍k ong→o̍k
練習七、第四聲(鱉pih)
kah thih suh kheh ioh to͘h tshap sip that tshit khut pak tsek bok
練習八、第八聲(鹿lo̍k)
sa̍h tsi̍h tu̍h khe̍h tio̍h to̍͘h tsa̍p li̍p ta̍t tsi̍t pu̍t ba̍k si̍k to̍k
(六)轉調&語詞拼音練習
1.「雙字」或「多字」語詞,最後一個字不會變聲調,其他前面的字會轉聲調。
2.第一佮第五聲調會轉成第七聲調。
3. 第二聲調會轉成第一聲調。
4. 第三聲調會轉成第二聲調。
5. 第七聲調會轉成第三聲調。
6. 第四聲調之母音+h會轉成第二聲調。其他(母音+p、t、k)則會轉成第八聲調。
7. 第八聲調(母音+h、p、t、k)會轉成第四聲調。
※ 在多語詞中,在「字」與「字」之間,必須用「-」連接,這個符號通常稱做「hyphen」
練習九、一五聲→七聲(15→7獅猴→象)
ma-ma( ) kim-san( ) hun-tshue( )
sin-khu( ) hue-kan( ) tê-au( )
tsîng-hūn( )kiâm-tsúi( ) kî-kuài( )
練習十、二聲→一聲(2→1虎→獅)
sió-khuá( ) tsún-pī( ) húe-sio( )
líng-tsúi( ) nńg-sim( )
練習十一、三聲→二聲(3→2豹→虎)
tshùi-ta( ) kùi-tiōng( ) kàu-bū( )
tiòng-siong( ) tshìn-pn̄g( 设备管理系统)
練習十二、七聲→三聲(7→3象→豹)
tiōng-iàu( ) bē-tshài( ) tāi-tsì( )
bī-sò͘( ) tuā-hàn( )
練習十三、四聲h→二聲(4h→2鱉h→虎)
ah-bah( ) khuah-tō͘( ) bih-sio-tshue( )
keh-piah( ) suh-kóng( )
練習十四、四聲→八聲(4→8鱉→鹿)
thit-thôbetterwmf( ) sok-tō͘( ) kek-khùi( )
kut-thâu( ) sip-khì( )
練習十五、八聲→四聲(8→4象→豹)
ha̍k-hāu( ) ti̍t-tsiap( ) tsa̍p-hùe( )
lio̍k-tē( ) tsia̍h-pn̄g( )
(七)鼻音(鼻化韻)
1.m、n、ng三個字母,無論是做「聲母」抑是做「韻母」,字的本身就是「鼻化韻」。
2.其他字母所拼的字,若是帶鼻音,要佇字尾加兩個「nn」,嘛會使佇的正徬頂面寫一個細字「n」。
3.b、l、g三個聲母所拼的音字,攏無帶細字「n」的鼻音,是用m、n、ng三個字母做聲母拼音。
練習十六、鼻音
hiaⁿ-tī( ) kiuⁿ-bó( ) seⁿ-ko͘( )
tsiú-kuánn( )tànn-tâu( )kinn-tsàng( )
※一個的句子「一字」佮「專有名詞」用大寫。
練習十七、俗語唸看覓&歇後語唸看覓
1.Sann-ji̍t bô liu peh-tsiūnn tshiū .( )
2.Tuā-tsâng tshiū-kha ū ìm-ǹg .( )
3.Tsuē gû tann bô pùn .( )
4.Hîng liáu tsè , khí liáu ke .( )
5.Oo-ah-tshuì , kiàn kóng tuì-tuì .( )
6.Tuā-bóo phah sè-î .-tuā-tshut-tshiú ( )
7.Sun kap a-má khùn .-tìn-kong-sóo ( )
8.Kheh-lâng tshing-ê .-tsiok-hāi ( )
9.Sì niú ke-á puànn kin thâu .-tuā-thâu-ke( )
10.Lio̍k jī .-gōo-sì-sann ( )
練習十八、詩句唸看覓(儘量毋通寫漢字)
Ing-hiông
Khó-tshì buán-hun ná tsia̍h-pn̄g
ūn-ton̄g lóng khò goá
bûn-bú tsuân-tsâi ta̍k-hāng gâu
phok-á o-ló
kah-ì thiann
ing-hiông ing-hiông
lâng-lâng kiò guá tē-it-miâ
piànn-sàu tsò-sit bô goá hūn
pîn-tuānn kiam lám-nuā
pí su luā--lâng siōng-kài gâu
thí-tshiò hí-lāng